Phác họa của họa sĩ Khánh Trường.
Các tác phẩm của Nguyễn Xuân Quang (xem chi tiết ở Các Tác Phẩm của NXQ)
THÔNG BÁO VỀ BLOG
Blog mới được làm lại nhưng còn rất nhiều sai sót chưa được hoàn chỉnh như cũ.
.Vẫn truy cập vào link hay copy and paste tên bacsinguyenxuanquang.wordpress.com vào Google search.
.Muốn đọc bài nào xin bấm hai lần (double click) vào tên bài .
.Bài cũ chỉ hiện ra phần đầu, phải double click vào tựa bài (title) một lần nữa (khi thấy bàn tay hiện ra trên title) thì cả bài mới mở ra hết.
Thành thật xin lỗi độc giả vì những bất tiện nghi này.
Nguyễn Xuân Quang
Xin Lưu ý
.Báo phát hành vào mỗi thứ sáu, báo nghỉ vào các dịp đặc biệt như lễ tết, tác giả đi chơi xa… Muốn đọc bài chọn lọc mới đăng xin bấm vào tên bài viết ở mục Bài Mới Đăng Recent Posts.
.Muốn xem bài viết cũ, xin lựa trong Thể Loại, (xin lưu ý những mẫu tự Việt không có trong mẫu tự Anh ngữ không xếp theo ABC ví dụ như chữ Đ để dưới cùng).
.Muốn mua sách, xin bấm vào tên sách để xem chi tiết trong Thể Loại Các Tác Phẩm Của NXQ.
.Nếu thấy chữ nhỏ với mắt mình, muốn dễ đọc rõ có thể zoom lớn bằng cách giữ Ctrl rồi nhấn key (+ ) một vài lần tùy nghi cho chữ lớn lên để vừa đọc.
THÔNG BÁO
HÌNH ẢNH TIÊU BIỂU CỦA THÁNG
(PICTURE OF THE MONTH)
HÌNH TIÊU BIỂU THÁNG 2-2015.
TÂY BAN NHA: KIẾN TRÚC THIÊN-THIÊN TÂN KỲ TRÁC TUYỆT GAUDI.
Nguyễn Xuân Quang
Antoni Gaudi là một kiến trức sư ở Catalonia, Tây Ban Nha nổi tiếng và được chiêm ngưỡng khắp thế giới. Barcelona là thủ đô của Catalonia một cộng đồng tự trị ở Tây Ban Nha.
Vị trí Barcelona, Tây Ban Nha.
Barcelona là thủ phủ lớn nhất Địa Trung Hải, là trung tâm du lịch đứng hàng đầu và cũng là trung tâm văn hóa, kinh tế, thương mại, tài chánh chính yếu của Tây Ban Nha. Đến Barelona không thể không viếng thăm các tuyệt tác phẩm kiến trúc của Gaudi.
Tây Ban Nha nói riêng và vùng Địa Trung Hải nói chung đã sản xuất ra rất nhiều nhân tài về nghệ thuật tạo hình như Picasco, Salvador Dali, Joan Miró, Gaudi… Gaudi tin rằng dân Địa Trung Hải có thiên khiếu sáng tạo, có nội cảm về nghệ thuật và thiết kế. Gaudí đã nói ‘Chúng ta sổ hữu hình ảnh. Hoang tưởng phát xuất từ ma quái. Hoang tưởng là những gì người phương Bắc có . Chúng ta cụ thể. Hình ảnh đến từ Địa Trung Hải’.
-Con Người và Cuộc Đời.
Gaudi sinh năm 1852 tại Riudoms hay Reus, nguyên quán ở Auvergne, miền Nam Nước Pháp. Cha là của một người thợ làm đồ đồng.
Tác giả và Gaudi
(chụp tại Nhà-Bảo Tàng Viện Gaudí tại Công Viên Guell).
.Yếu Đuối, Bệnh Tật.
Thời trẻ tuổi sức khỏe Gaudi yếu kém kể cả bị thấp khớp. Ông tin rằng tiết thực hữu ích cho sức khỏe nên quyết định ăn chay. Đức tin và ăn chay khiến Gaudi hay nhịn đói nên ông thường bị ngất xỉu khi làm việc quá độ.
.Một con Người Cô Đơn.
Ông thấp lùn, tóc hoe, thời trẻ ăn mặc bảnh bao, thích ăn ngon, khi lớn tuổi ăn uống đạm bạc, ăn chay, mặc theo lối nghệ sĩ rách rưới, buông thả, lôi thôi như một tên ăn mày. Vào tuổi 73, khi bị xe đụng, người ta lầm tưởng ông là một gã ăn mày nên lơ là trong việc cấp cứu khiến ông lìa đời ngay sau đó.
Độc thân suốt đời, ông được biết là chỉ có một lần trong đời mê một cô giáo tên là Josefa Moreu, ở Hợp Tác Xã Mataró năm in 1884. Nhưng chỉ là một mối tình một chiều không được đáp ứng lại.
Vì thế Gaudí dồn hết cả đời mình vào nghề nghiệp và ở một mình suốt đời. Ông đã nương náu trong sự an bình tâm linh sâu đậm mà Thiên Chúa đã ban cho ông.
Gaudi thường được mô tả là một người không quảng giao, khó chịu, một người với phản ứng cộc cằn, thô lỗ và có tính khí kiêu căng. Tuy nhiên những người gần cận ông lại cho ông là người rất thân thiện, lịch duyệt và trung thành với bạn hữu. Trong số những người này có nhà mạnh thường quân Eusebi Guell và giám mục Vie, Josep Torras i Bages…
.Một Sinh Viên Kiến Trúc Không Suất Sắc.
Ở trường kiến trúc ông là một sinh viên không xuất sắc, chỉ được xếp vào hạng tồi nhưng rất giỏi về ‘vẽ phác thử và dự án’. Đây là nhờ ông phải đi làm nghề vẽ này đề nuôi thân và lấy tiền đi học. Khi ký văn bằng tốt nghiệp cho Gaudi, Elies Rogent, giám đốc trường kiến trúc Barcelona tuyên bố ‘Ai mà biết được chúng ta trao văn bằng này cho một tên khùng hay một thiên tài. Thời gian sẽ cho biết’.
Khi nhận được bằng kiến trúc, ông đã khôi hài nói với bạn Llorence Matamala: “Này Llorence, họ nói tao bây giờ là một kiến trúc sư rồi đó’!
Và thời gian đã cho biết ông là một thiên tài.
.Đam mê Thiên Nhiên và Đức tin mãnh liệt vào Thiên Chúa.
Suốt đời ông sống với đam mê thiên nhiên và nương náu vào Thiên Chúa. Ông rất ngoan đạo.
Kiến Trúc Thiên Thiên Gaudi.
1. Linh hồn của kiến trúc Gaudi.
Linh hồn của kiến trúc Gaudi là Thiên nhiên và đức tin Thiên Chúa. Tôi gọi là kiến trúc Thiên (nhiên) Thiên (Chúa) Gaudi.
./Thiên nhiên
Gaudi suốt đời đam mê thiên nhiên. Ông đem thiên nhiên vũ trụ, trời đất vào kiến trúc của ông. Hứng thiên nhiên của ông lấy từ cây cỏ, hoa lá cành, lau sậy ngay cả xương người. Ví dụ Gaudi xây những cây cột mang hình dáng cây có các cành tỏa ra thành mái. Tại Nhà Thờ Thánh Gia ông xây các cột như một rừng cây có cành chống mái vòm dạng hyperbol quấn vào nhau. Các hàng cột nghiêng và vặn qua vặn lại như cành và thân cây thiên nhiên.
Ông dùng hyperbol, dạng hyperbol, parabol, xoắn, hình nón tìm thấy trong thiên nhiên. Ông dùng dạng xoắn cho chuyển động và dạng hyperbol cho ánh sáng. Ông cho rằng dùng như vậy có thể không cần tới trang trí.
Lòng nhà thờ Thánh Gia Sagrada Familia với vòm dạng hyperbol.
Ông cũng dùng nhiều đường cong hình chuỗi, xây xích (catenary) lúc bấy giờ chỉ dùng cho các cầu treo. Gaudi là người đầu tiên dùng các đường cong này trong kiến trúc thông thường.
Các vòm cung catenary thấy ở các trúc của ông như Casa Milà, hầm nhà Colonia Güell và Nhà Thờ Thánh Gia Sagrada Família.
Ông chuyển biến từ hình học mặt phẳng qua hình học không gian.
Vì thế mà kiến trúc của ông không dùng đường thẳng mà dùng nhiều đường cong, nhiều kiến trúc hầu như toàn là đường cong, đường vòng. Đường cong mang âm tính, êm dịu, an bình. Đường nét cong đã thay thế người nữ trong đời ông. Đường nét cong thay cho người vợ mà ông không bao giờ có. Đường cong của đức tin đưa ông vào thế giới thần linh, thần tiên, thần nhân, thần vật và vào không gian, vũ trụ.
Kiến trúc của Gaudi như thấy trong thế giới thần tiên, trong thế giới cổ tích.
./Thiên Chúa
Đức tin Thiên Chúa và hình ảnh tôn giáo xuất hiện trong nhiều kiến trúc của ông. Cây Thánh Giá hầu như xuất hiện trong các kiến trúc của ông dưới những dạng sáng tạo đầy nghệ thuật.
Cây Thánh Giá đặc thù của Gaudí ở Casa Batlló (Wikipedia) (casa tiếng Tây Ban Nha là nhà).
Ông được mệnh danh là Kiến Trúc Sư của Chúa. Sau này, vì ngoan đạo và với lối sống khổ hạnh ông được Tổng Giám Mục Barcelona đề nghị danh hiệu Beautification năm 1998 và được Tòa Thánh Vatican chấp thuận năm 2000.
Những ngày tháng cuối cùng trước khi chết, lúc đang xây Nhà Thờ Thánh Gia ông đã ở lại luôn trong khu xây cất nhà thờ. Ông nói bây giờ các bạn tốt của tôi đã chết; tôi chẳng còn ai, không gia đình và không khách hàng, không tài sản hay không có bất cứ thứ gì. Bây giờ tôi có thể dâng trọn đời tôi cho Giáo hội.
2. Ngón tay nghề
Ngoài vốn liếng kiến trúc ông còn có các ngón nghề tuyệt hảo về thủ công nghệ và thiết kế.
Ông để ý đến tất cả những chi tiết của sáng tạo xử dụng tất cả các thứ công nghệ như:
.Nghề sắt rèn.
Cha ông là một người thợ làm đồ đồng nên ông có tay nghề làm đồ sắt rèn rất điệu nghệ. Ông đem nghề sắt rèn này vào các công trình kiến trúc của ông như:
Cổng vào Guell Pavilions.
Hàng rào sắt hình lá gồi giữ nguyên dạng thiên nhiên ở Công Viên Guell (ảnh của tác giả).
Cây đèn sắt rèn tại Bảo Tàng Viện Gaudi (ảnh của tác giả).
Lỗ nhìn qua cửa và tay nắm cửa (ảnh của tác giả).
.Nghề gốm
Ông chế tạo các đồ gốm dùng vào kiến trúc. Đặc biệt nhất là dùng các mảnh gốm, sứ vỡ để trang trí hay làm tranh dát mảnh (trencadis).
Tường làm ghế dùng mảnh sứ dát mảnh.
.Kính mầu
Ông dùng nhiều kính mầu nhất là ở các kiến trúc nhà thờ.
.Nghề mộc
Ông có tay nghề mộc rất thẩm mỹ.
Ngoài những thứ mộc dùng trong kiến trúc ông chế tạo nhiều đồ gỗ dùng trang trí nội thất (xem dưới).
.Trang trí nội thất.
Gaudi là một nhà trang trí nội thất ngoại hạng. Trang trí nội thất của ông rất mới lạ và cá biệt. Ông tự mình làm đồ gỗ trang trí rất tân kỳ như bàn ghế tủ giường.
và cả những trang trí nội thất khác.
……
Tất cả các yếu tố trên tạo cho kiến trúc của Gaudi có đường lối và phong cách riêng ‘không giống ai’.
-Giai Đoạn Kiến Trúc.
Kiến Trúc Gaudi chia ra nhiều giai đoạn:
.Thời Kỳ Thiên Nhiên (1898–1900).
Khởi đầu, Gaudi bước vào một giai kỳ cá biệt với kiểu loại lấy hứng từ thiên nhiên ví dụ như Casa Calvet (1898–1899) với nét đặc thù là mặt các hành lang ở tầng chính trang hoàng với cây và các mô-típ thần thoại.
Ngoài ra cũng thấy ở Finca Miralles, Park Guell, Rosary ở Montserrate.
 |
 |
 |
 |
| Casa Calvert | Finca Miralles | Park Güell | Rosary of Montserrat |
(nguồn Wikipedia).
.Giai Đoạn Đông Phương.
Ông lấy nguồn cảm hứng từ nghệ thuật Đông Phương (Ai Cập, Ấn Độ, Ba Tư, Nhật Bản, Maya, Trung Hoa, Moorish hay Nghệ Thuật Hồi-Tây Ban Nha). Ảnh hưởng này thấy rõ qua các kiến trúc Capricho, Güell Palace, Güell Pavilions và Casa Vicens.
Gaudi dùng ngói gốm để trang trí, dùng các vòm Moorish, cột gạch trần và các chỏm tháp hình vòm.
.Doric và Baroque
Lúc đầu ông theo kiến trúc với các cột Doric và Baroque mái vòm.
.Tân Gothic
Về sau ông theo Neo-Gothic là trào lưu thịnh hành lúc bấy giờ. Trong giai đoạn này ông lấy hứng từ nghệ thuật Gothic trung cổ nhưng muốn cải biến để các cấu trúc hoàn hảo hơn, ông loại bỏ đi các phần chống tường (buttresses), phần răng cưa trên thành và dùng bề mặt qui ước. Các kiến trúc Tân-Gothic của ông như:
| Neo-gothic works | ||||
 |
 |
 |
 |
 |
| Teresian College | Episcopal Palace | Casa Botines | Bodegues Güell |
(nguồn wikipedia).
.Trường Phái Tân Thời.
Sau những ảnh hưởng đầu tiên này, Gaudi hướng tới trường phái Tân Thời (Modernisme).
Gaudi thường được cho là một bậc thầy lớn của trường phái Tân Thời Catalan nhưng công trình của ông vượt trội hơn nữa với nguồn gợi hứng cảm từ thiên nhiên.
-Những Tuyệt Tác Phẩm Kiến Trúc của Gaudi.
Kiến trúc Gaudi phần lớn ở Barcelona.
Trong những kiến trúc ông tạo ra có tới 7 kiến trúc được UNESCO thừa nhận là di sản thế giới.
Sau đây là một vài kiến trúc tiêu biểu của Gaudi ở Barcelona, Catalonia đã được UNESCO thừa nhận là Di Sản Tế Giới.
Công Viên Guell (1900-1914):
Khởi đầu có chủ đích xây một khu phát triển gia cư đô thịt theo kiểu thành phố vườn Anh Quốc do nhà mạnh thường quân Eusebi Guell tài trợ. Dự án thất bại vì giới vương giả thời đó không muốn rời xa khỏi thành phố. Với 60 lô đất chỉ bán được có một lô. Mặc dầu vậy cổng và tường thành và các khu cộng đồng và làm việc vẫn được xây cất. Tường thành xây bằng đá và gạch men.
Tường thành Công Viên Guell.
Qua khỏi cổng có cầu thang đi lên tầng trên, trang trí với giếng phun nước.
Đặc biệt là giếng phun nước con thằn lằn.
Con thằn lằn, biểu tượng được tán dương nhất của Gaudi.
Bây giờ con thằn lằn trở thành biểu tượng của công viên, là một biểu hiệu được tán dương nhất của Gaudi và được chụp ảnh nhiều nhất.
Thang dẫn tới Đại Sảnh ngày xưa dự trù dùng làm chợ cho các cư dân sống tại dự án này.
Đại sảnh có những hàng cột Doric lớn.
Đại sảnh với cột Doric.
Trên nóc Đại sảnh là một plaza lớn làm theo hội trường lộ thiên Hy Lạp.
Trên nóc Đại sảnh là Hội Trường Lộ Thiên (ảnh của tác giả).
Tường bao quanh Hội Trường gợn sóng dùng làm ghế ngồi được dát bằng các mảnh sứ, gốm vỡ.
Từ đây nhìn thấy toàn cảnh Công Viên và các vùng lân cận của Barcelona.
Căn ‘nhà bánh gừng’.
Căn nhà với tháp cao đang trùng tu lại.
Hành lang cột vòm cong xoắn (ảnh của tác giả).
Hành lang đi ra cổng sau (ảnh của tác giả).
Căn nhà kiểu mẫu của dự án trong công viên về sau dùng làm nhà ở cho Gaudi từ 1906 đến 1926. Ngày nay dùng làm Nhà-Bảo Tàng Viện Gaudi (Casa-Museu Gaudi).
Căn nhà kiểu mẫu của dự án sau dùng làm nhà ở của Gaudi, ngày nay là Bảo tàng Viện Gaudi (ảnh của tác giả).
.Casa Battlló 1905-1907.
Một trong những công trình lớn nhất và nổi bật nhất là Casa Batlló (1904–1906).
Casa Batlló.
Mặt nhà dát mảnh sứ, gốm mầu ‘trencadis’. Bao lơn bằng sắt rèn hình mặt nạ tạo thành hình gợn sóng trên mặt nhà.
Ống khói hình xoắn, đỉnh hình nón, giữa che gương trong và gốm sứ ở trên với những quả cầu thủy tình đổ cát đủ mầu. Trên cùng là cây thánh giá đặc thù của Gaudi (xem hình ở trên).
Mặt ống khói dát gạch và gạch hoa tạo thành hình vẩy vàng, xanh lá cây, xanh da trời trông giống lưng con rồng.
….
.Casa Milà (1905-1910).
Đây là một trong hai căn nhà biểu trưng của Gaudi trong thời kỳ từ 1904 tới 1910.
Casa Milà (ảnh của tác giả).
Mặt nhà bằng gạch men trắng gợi hình núi tuyết với các với các vòng cung hình dây chuỗi.
Ở đây cũng có ống khói giống hình chiếc nón sắt thời trung cổ với cây thánh giá Gaudi.
.Nhà Thờ Thánh Gia
Khởi công xây từ năm 1882.
Cửa vào Nhà Thờ Thánh Gia.
Đây là tuyệt tác phẩm chưa hoàn tất của ông, được thăm viếng nhiều nhất ở Tây ban Nha.
Kể từ năm 1915 Gaudí dồn hết tâm trí và sức lực mình vào dự án xây Nhà Thờ Thánh Gia. Đây là tổng hợp các tiến trình kiến trúc của ông.
Hầm và phía sau nhà thờ làm theo kiểu Gothic, phần còn lại theo lối thiên nhiên bắt chước các hình dạng thiên nhiên.
Ông cố tạo ra phía trong nhà thờ là một khu rừng với cột nghiêng như cành cây, hình xoắn. Ông áp dụng tất cả các kinh nghiệm từ các kiến trúc lúc trước vào đây.
Nhà thờ Thánh Gia có sơ đồ mặt bằng hình thánh giá có ba mặt dâng cúng cho sự ra đời, nỗi thống khổ và sự quang vinh của Chúa Jesus.
Các tháp (ảnh của tác giả).
Có 18 tháp. Mỗi mặt có 4 tháp tổng cộng 12 tháp ứng với 12 Tông Đồ và 4 tháp trên các hành lang dâng tặng cho các tác giả phúc âm, một ở cuối nhà thờ dâng cho Đức Mẹ Đồng Trinh và tháp trung ương để vinh danh Chúa Jesus.
Một mặt bên (ảnh của tác giả).
Trong lúc ông còn sống chỉ hầm, phần cuối nhà thờ và một phần mặt Giáng Sinh được hoàn thành. Sau khi ông qua đời, các kiến trúc sư phụ tá của ông tiếp tục công trình của ông và dự trù hoàn tất vào năm 2028.
VỊ TRÍ GAUDI TRONG LỊCH SỬ KIẾN TRÚC.
Sau khi Gaudi chết, các công trình của Gaudi bị lãng quên. Các nhà phê bình quốc tế coi thường và cho chúng chỉ là trường phái baroque với quá nhiều tưởng tượng.
Danh tiếng Gaudi được phục hồi từ năm 1950 khi các công trình của ông được Salvador Dalí và kiến trúc sư Joseph Lluís Sert bênh vực, cổ võ.
Quốc tế nhìn nhận sự đóng góp vào lãnh vực kiến trúc và thiết kế lên tới đỉnh cao của ông vào năm 1984 khi UNESCO thừa nhận các kiến trúc chính của ông là Di Sản Thế Giới.
Gaudí là một thiên tài sáng tạo gợi hứng từ thiên nhiên đã tạo ra một thể loại cho chính mình với kỹ thuật hoàn hảo cũng như có giá trị về thẩm mỹ mang dấu tích của riêng ông. Những tân tạo cấu trúc là kết quả của một hành trình đi qua nhiều thể loại từ Doric qua Baroque tới Gothic cuối cùng tới Tân Kỳ.
HÌNH TIÊU BIỂU NHỮNG THÁNG ĐÃ QUA.
HÌNH TIÊU BIỂU THÁNG 01, 2015. # 69, Categories Hình Ảnh.
ĐẢO LANZAROTE, VÙNG ĐẤT HỎA TINH TRÊN ĐỊA CẦU.
VÀI HÀNG VỀ CHỦ BLOG.
- Sinh năm 1941 tại Đà Nẵng, chính quán Phượng Lâu, Kim Động, Hưng Yên.
– Tốt nghiệp Bác Sĩ Y Khoa tại Đại Học Y Khoa Saigon năm 1969.
– Di cư qua Hoa Kỳ năm 1975.
– Tốt nghiệp chuyên khoa Thận và Cao Máu năm 1986.
– Assistant Clinical Professor tại Đại Học Y Khoa Irvine, Orange County, California, USA từ năm 1986.
– Hành nghề tư tại Little Saigon, Orange County và là bác sĩ công chức của tiểu bang California từ năm 1978.
Những tác phẩm văn chương:
– Trước năm 1975: Thần Tượng, Thơ (Tao Đàn xuất bản), Chiếc Mặt Nạ Da Người, tập truyện (Trí Đăng xuất bản).
– Sau năm 1975 tại Hoa Kỳ: Tình Thù, tập truyện (Mai An xuất bản), Nay Tôi Mai Ai? (truyện dài đăng từ kỳ trên tuần báo Saigon, Orange County), Người Căm Thù Ruồi (Người Việt xuất bản), Những Mảnh Đời Tị Nạn (Xuân Thu xuất bản), Đi, bút ký (Á Mỹ xuất bản), Khai Quật Kho Tàng Cổ Sử Hừng Việt (Y Học Thường Thức xuất bản, 1999), Ca Dao Tục Ngữ, Tinh Hoa Dân Việt, (YHTT, 2002), Tiếng Việt Huyền Diệu (Hừng Việt xuất bản, 2004), Việt Dịch Bầu Cua Cá Cọc (sách và trò chơi), Hừng Việt 2006, Giải Đọc Trống Đồng Nòng Nọc, Âm Dương Đông Nam Á, Hừng Việt 2008
– Nguyên chủ nhiệm kiêm chủ bút lưỡng nguyệt san Y Học Thường Thức tại Little Saigon, Orange County.
– Nguyên là bác sĩ phụ trách giải đáp y học của đài BBC của Anh Quốc.
– Hiện là bác sĩ phụ trách giải đáp y học của đài VOA của USA.
– Hiện phụ trách chương trình truyền hình Tinh Hoa Đại Tộc Việt phát hình hàng tuần trên hệ thống truyền hình vệ tinh VBS (Vietnamese Broadcasting Services) trên toàn quốc Hoa Kỳ, Canada và trên hệ thống TV digital địa phương băng tần 57.6 và chương trình Bản Sắc Đại Tộc Việt trên đài VNA TV (Viet Nam America Television) băng tần 57.3.
– Xem tiếp tiểu sử ở mục Nói Về Chủ Blog.
